دیالوگی کوتاه با دیوار

 

^{_{«مرا مقرر است که امروز که من این تألیف می کنم . . . بزرگانند که اگر به راندن این کار مشغول گردند تیر بر نشانه زنند و به مردمان نمایند که ایشان سوارانند و من پیاده . . . و چنان واجب کنندی که ایشان بنوشتندی . . . ولکن، چون دولت ایشان را مشغول کرده است . . . پس من این کار را پیش گرفتم؛ که اگر توقف کردمی، منتظر آن که تا ایشان بدین کار پردازند، بودی که نپرداختندی، و چون روزگار دراز برآمدی این اثر از چشم و دل مردمان دور ماندی. »}}

^{_{تاریخ بیهقی}}

 

^_***

^{_{این بار می خواهم به جای مقدمه، چند نقطه بگذارم . . .}}

^{_{و به جای تمامِ حرفهایِ بی پایه و اساسِ دیگرم، چند نقطۀ دیگر . . .}}

^{_{اما نه، هیچ واژه ای بهتر از واژۀ تحقیر نمی تواند معنیِ دقیق آن را برساند زیرا:}}

 

<sup><sub>ما شایستۀ تحقیریم . . .

***</sub></sup>

^{_{با اینکه به قولِ گیلک ها؛ «بازم دوکله بجار̌ حرفه ؟»}}

^{_{اما بعضی مواقع، تکرار مکرّرات خالی از فایده نیست . . .}}

^_***

^{_{زمانی که مشروطۀ مشروعه در ایران باب شد (هر چند به زعم برخی، وارداتی بود)،}}

^{_{این گیلک ها بودند که آن را بومی سازی کرده، با مهر تأئید به پایتخت بردند تا اجرایی شود.}}

^{_{آنان که از جان و مال و آرامش و آسایش و حتی ناموس خود گذشتند تا ناموس وطن دوشیزه بماند،}}

^{_{از آنجا که این راحتی و آسایش را نه تنها برای خود، بلکه برای تمام ایرانیان می خواستند، در آخر}}

^{_{با به قدرت رسیدن زورمندان، حقشان ناحق، زحمتشان نادیده و حکمی صادر شد مبنی بر این که:}}

 

<sup><sub>ما شایستۀ تحقیریم . . .

***

همین طور، استان آخر زمانی که با فهم و درک بالایش دریافت، حکومتِ کودتاییِ تازه بر سرِ کار آمده</sub></sup>

^{_{از جنس مردم نیست، همانندِ گذشته، باز هم بپاخاست، اما از آنجا که ایرانی عادت کرده بود به زورگو،}}

^{_{بله و چشم قربان بگوید، او را تنها گذاشت تا به سرش بیاید، هر آنچه باید.}}

^{_{از این رو باز هم حکم همان بود:}}

<sup><sub>ما شایستۀ تحقیریم . . .

***

یا زمانی که اولین کتابخانۀ ملی ایران در مرکز استان گیلان ساخته و شروع به کار کرد، در هیچ کدام از</sub></sup>

^{_{شهرهای مدعیِ فرهنگ، کتاب و کتابخوانی، حتی در پایتخت ایران هم، نشانی از چنین چیزی وجود نداشت. این گیلکان بودند که فرهنگ، کتاب، کتابخوانی و ارزش آن را در زمانِ حیاتِ فرهنگِ قبیله ایِ مردمِ ایران دریافته، آن را ارج نهادند.}}

^{_{اما ندانستند، از آن روزی که فرزندانِ آدم، صدرِ پیغام آورانِ حضرتِ باری تعالی، تخمِ کینه در دلشان جوشید، آدمیت مرده بود، گرچه آدم زنده بود.}}

^{_{از این رو، این جلوداری در فرهنگ و نرفتن به دنبالِ قتل و غارت و کشتن و سوختن، که خصیصۀ بارزِ}}

^{_{حاکمیت و زندگی در ایران است، منتهی به صدور حکمی شد که:}}

 

<sup><sub>ما شاسیتۀ تحقیریم . . .

***

همین استانِ آخر که امروز محل خوشی زورمندانِ امروزی است، در هشت سال</sub></sup>

^{_{جنگ نیز، هر آنچه به کف داشت در طبقِ اخلاص نهاد، اما پس از جنگ، تبدیل به حیات خلوتِ آنانی شد}}

^{_{که توفیقِ راهنماییِ خلق بعد از جنگ را یافته بودند، و دوباره همان حکم قبلی که:}}

 

<sup><sub>ما شایستۀ تحقیریم . . .

***

اما امروز، که در ظاهر تحقیر شدۀ خاص و عام شما هستیم؛</sub></sup>

^{_{بر عکس، این ماییم که به دیدۀ حقارت به شما می نگریم، با تاریخی سراسر غرور.}}

 

^{_{اینهـا یکــ قطـره بـود از اقیـانـوس . . .}}

 

^{_{یکـــ مشت از خـروارهـا . . .}}

 

^{_{و یکـی از هـزاران . . .}}

 

^{_{برای تو می نویسم، تویی که ذهنت خالی از هر گونه تفکر است؛}}

^{_{این خطه شایستۀ تقدیر است، اگر در حکومت های حق و ناحق، در حقِ او ناحقی شده،}}

^{_{به اندازۀ سرِ سوزنی از شرافت، قداست، بزرگی و سروری اش کم نگشته، نخواهد گشت.}}

 

^{_{اینجـا، مرزِ دلیـران اسـت . . .}}

 

^{_{اینجــا، خـاکِـــ بـزرگـان اسـت . . .}}

 

^{_{اینجـــا، خـــانــۀ کـــاسیـــان اسـت . . .}}

 

^_*

^_*

 

^{_{اینها را با زبانِ نرم، در شبِ بزمِ باده نوشان گفتم، . . .}}

 

^_*

^_*

^_*

^{_{باشد که فردا، بهتر از امروز باشد.}}