دیالوگی کوتاه با دیوار

ظهور، صعود و سقوطِ شورا در شهر رشت 

***************************************   

" و امرهم شوری بینهم " و " شاورهم فی الامر شوری " 

  شوراها سازمان های مستقل و جدا از وزارتخانه ها هستند که آنها را در اصطلاح " سازمان های محلی یا شوراهای محلی "

می نامند که امور خدمات محلی بر اساس عدم تمرکز اداری به دست ساکنین آن نقاط سپرده می شود. بر اساس مفاد قانون

شهرداری و نیز قانون تشکیلات شورای اسلامی کشوری، این نهاد یک مرجع تصمیم گیری و نظارتی است و در این مورد

دارای اختیارات وسیعی است.  بر لزوم وجود شوراهای مختلف در قانون اساسی تصریح شده است(اصل هفتم) اما تدوین

ساز و کار اجرایی آن تا دولت اول خاتمی به تعویق افتاد. اولین دوره انتخابات سراسری شوراهای اسلامی کشور در 17

اسفند ماه سال 1377 با استقبال زیاد مردم برگزار گردید.  بر این اساس بود که شورا در شهر رشت نیز ظهور و فعالیت

خود را  آغاز کرد.   از فعالیت های دوره اول شورای اسلامی شهر رشت می توان به پیشنهاد و ایجاد نخستین مجتمع

آکواریومی کشور با هدف آموزشی و تفریحی نام برد.  دوره دوم شورای شهر در رشت با انتشار (سرفصل هایی از عملکرد

شورای اسلامی شهر رشت در دوره دوم) کار خود را آغاز و پس از انجام خدماتی در مدت چهار سال به فعالیت خود پایان بخشید.

ظهوری که با صعودی چشمگیر همراه بود:  چاپ اولین کتاب تاریخ یکصد ساله شهر و شهرداری رشت  تجهیز اولین بوستان

بانوان شهر رشت در استان گیلان  راه اندازی اولین تاکسی بی سیم استان گیلان در شهر رشت  و افزایش بودجه مصوب

شهرداری رشت از میزان تقریبی 100 میلیارد ریال در سال 1382 به 450 میلیارد ریال در سال 1385 نوید آبادانی و

نقطه اوج گرفتنی بود که پس از نهضت مشروطه می توانست مجددن شهر رشت را بسان گذشته پیشرو یا لااقل در حال پیشرفت

نشان دهد.  با روی کار آمدن شورای سوم این روند سرعت بیشتری به خود گرفت و روند صعودی فعالیت شورا در رشت روزنه

های امیدی در دل مردم این شهر روشن کرد.  با نگاهی به پروژه های اجرا شده در دوره سوم شورا به خوبی می توان به صحت

این گفته پی برد؛  ایجاد تقاطع غیر هم سطح و هم سطح شهدای گمنام (یخسازی)  تقاطع غیر هم سطح میدان جانبازان  تقاطع

غیر هم سطح میدان گاز  احداث آبنمای بلوار شهید افتخاری  و تجهیز وسایل ورزشی پارک ها نمونه ای از پروژه های تصویب

و اجرا شده در دوره سوم شورا در رشت بود.  اما شورای پر کار سوم به انتهای عمر 4 ساله مصوب شوراها نرسید و به دلیل

آنچه که تخلفات اداری، مالی، اخذ رشوه و ارتشاء اعلام شد، در فروردین ماه سال 1392 توسط هیأت حل اختلاف و رسیدگی

به شکایات از شوراهای اسلامی استان گیلان، شورای سوم منحل، و اعضای آن به همراه دو شهردار سابق رشت و هفت نفر

از کارمندان، تحت پیگرد قضایی قرار گرفتند.  هر چند اتهام تنها 3 تن از اعضای شورای سوم اثبات شد اما، روند سقوط شورا

در رشت کلید خورده بود.  رسوایی که خبرگزاری فارس پس از اثبات جرم متهمین، با تیتر " شورای شهر رشت آیینه عبرت"،

رشت را که مدت مدیدی در محاق بود، دوباره بر سر زبان ها انداخت.  با منحل شدن شورای سوم، روند سقوط شورا در رشت

شروع و ادامه ی این روند به باشندگان متخصص شورای چهارم محول شد .  انتخابات چهارمین دوره شورای اسلامی شهر و

روستا در تاریخ 24 خرداد ماه سال 1392 برگزار شد که در پایان انتخاب 15 متخصص را به دنبال داشت.  اما این انتخابات،

مانند انتخابات گذشته نبود. رشت یکی از معدود شهرهای کشور بود که تأئید انتخابات شورای چهارم در آن بسیار دیر انجام شد.

گفته شد هنگام شمارش آراء در بعضی مناطق اشتباهات و تخلفاتی صورت گرفته تا در نهایت طی چند مرحله کاندیداها جا به جا

شدند و بازشماری نهایی هم باعث تغییر جایگاه کاندیداها شد. به باورداشت عامیانه مردم گیلان، گویی پیش از شروع انتخابات

زوزه ی سگان بلند شده بود. ضرب المثلی که می گفت: " وختی سکان به زوزه دکفید، تفاق بد خأیه دکفتن " . همان سگانی که

بعدها شورای متخصص و شهرداری اش به جانشان افتادند تا دیگر صدایی از آنان برنخیرد غافل از اینکه دیگر کار از کار

گذشته بود. بالاخره انتخابات به پایان رسید و 15 نفر از منتخبین مردم  وارد شورای چهارم شدند. شورایی که از آنان به

متخصص ترین شورا  نام بردند. منتخبینی که برای رسیدن به کرسی شورای شهر از قبول هیچ زحمتی دریغ نکردند. اکثریت

اعضایی که کمترین زحمتشان قبول آوارگی از شهر زادگاهشان و خدمت به ساکنین مرکز استان بود.

(غیر از کسانی که بی شبهه وارد شدند، قضاوت با خواننده)

و از اینجا بود که آن ضرب المثل گیلکی از خرافه به واقعیت پیوست.  در مورد افتخارات منحصر بفرد شورای متخصص چهارم

برای اظهار نظر درباره عملکرد آنان، که مدت یکسال و اندی از عمرش باقی است، هنوز زود است. اما به چند نمونه تا به امروز

اشاره می کنم تا یکسال و چند ماه باقیمانده را بهتر تصور کنیم:  تیتیری با عنوان " وقتی رئیس کمیسیون حقوقی شورا، وکیل

شاکیان است " در پایگاه های خبری استان منتشر شد. این خبر شبهه ی نشستن بر اریکه ی قدرت، جهت تأمین منافع شخصی و

نه برای خدمت به مردم  را در اذهان عمومی به وجود آورد که مگر می شود حامی شهردار، علیه شهردار هم باشد؟  همچنین

ارایه ی اطلاعات به یکی از پایگاه های خبری گیلان، غیبت های مکرر و تأخیرهای طولانی، از دیگر موارد تخلفات یکی از

اعضای شورای چهارم می باشد. گویی انضباط  و وقت شناسی و احترام به مردم و رأی آنها، در مرام متخصصین جایی ندارد.

از اینها که بگذریم، اوج شاهکار شورای چهارم در انتخاب سکان دار شهرداری مشاهده شد. جایی که ابتدا با 11 رأی موافق

اعضای شورا محمد ابراهیم خلیلی در آذرماه سال 1392 با حضور مدیرکل شهری وزارت کشور، شهردار رشت شد،

سپس 9 ماه بعد در مهر 1393 با 10 رأی مخالف همان شورا استیضاح و از کار برکنار شد. شهردارِ منتخبِ متخصص ترین

شورا، با عدم حضور در مراسم تودیع٬ در نامه ای خطاب به مردم رشت گفت: شهرداری شرکت سهامی عده ای و رفیقانشان

است و رشت را ترک کرد. " آمدنش بهر چه بود " تیتر خبری پایگاه های خبری استان، پس از برکناری خلیلی بود. تصمیمی که

انتقادِ؛  امام جمعه رشت / نماینده ولی فقیه / استاندار گیلان / رئیس وقت شورای عالی استان ها / فرماندار گیلان / نمایندگان مردم

استان در مجلس شورای اسلامی / کارشناسان، مردم و اهالی رسانه را در پی داشت.  دوران بی شهردار بودن با جایگزینی فردی

به عنوان سرپرستِ شهرداری با نام کریم سرپرست نیز حواشی ای در پی داشت که تخصص متخصصین را بیش از پیش

زیر سوال برد.  از زمان رفتن خلیلی تا انتخاب شهردار جوان اتفاقات قابل تأملی پیش آمد که حتی با روی کار آمدن شهردار رسمی

نیز پایانی نداشت و همچنان ادامه دار بود.  از انتخاب شهردار جدید / کاندیدا شدن اعضای شورا / مخالفت مقامات بلند پایه ی استان /

انتخاب شهردار از اعضای شورا / گمانه زنی ها از تأئید تا مردود بودن نحوه انتخاب شهردار /  تبریک ها / تا مردود بودن نحوه

انتخاب شهردار / فراخوان برای کاندیداهای جدید / انتخاب شهردار جوان / و همچنین طرح اشکال در تأئید نحوه ی انتخاب شهردار

جوان هر کدام قصه ی هزار و یک شبِ مردم این شهر است.  اما ماجرا به اینجا ختم نشد:  نیاز به روانپزشکِ شهردار جوان /

افشای اهدای کارت های 3/000/000 تومانی به اعضای شورا جهت خرید کت و شلوار / بالطبع تکذیب آن / ... تا بیش از 30

تذکر اعضای شورا که طرح سوال از شهردار جدید را مورد بحث و برسی قرار داد، همه و همه مختصری بودند از لیست بلند

بالایی که از حوصله تقریر خارج است اما، ایجاد تنش و هیاهو و از بین بردن اعتماد مردم به این نهاد و متخصصانش، تنها فعالیت

چشمگیر شورای چهارم  تا به امروز است. افرادی که پیش بینی می شد علاوه بر جبران، آمده اند تا بسازند نه اینکه ساخته ی

گذشتگان را نیز ویران کنند.  ساخته و دستاوردِ گذشتگانی چون حاج میرزا خلیل رفیع، جهانگیر سرتیپ پور و . . . که بدون وجود

نهادی به نام شورای شهر و روستا، در جهت آبادانی و سربلندی مردم شهر و استانشان بی هیچ چشم داشتی خدمت کردند. 

خلاصه کلام آنکه با طرح سوال از شهردار و استیضاح احتمالی (با روندی که از این شورا مشاهده شده) تیر خلاص شورا با

دستان خودش شلیک خواهد شد.

به امید آنکه فردا، بهتر از امروز باشد.