ايتا کۊچي دانه داستان

<sup><sub>ايسلامي تمدنˇ کيتابˇ جا، چارۊمي جلد:

گيدي وليد بن عبدالملک، مسيئيانˇ دۊعاخانه پۊشتˇبامˇ جا،

اۊشانˇ زنگˇ صدايأ ايشناوه
 
وأورسه: أن چي صدا‌يه؟

گيدي: مسيئيانˇ دۊعاخانه شينه

گه: بيشيد ساختمانˈ واچينيد، خؤرئم اۊشانˈ ياور دهه

پۊر زمات جه أ بيخۊدي کار دٚنوارسته بۊ کي، دۊعاخانه جا،

جغرزˇ ئي مۊشته خاک، هي صفت‌نيشان نمانه

مسيئيان، شکايت برٚده رۊميانˇ شا جأ، گیدي،

أشانˇ پيله‌کسˇ بينيويشته أمي دس دره، أمي أمرأ قؤل ؤ قرار بنا بۊد،</sub></sup>

أمرأ کاغذ فأدأ بۊد کي آزاديم... غۊراب بزئده...

^_*
*
*

^{_{نفايس‌الفۊنۊنˇ کيتابˇ جا، جه مأمۊدبن مأمد آمؤلي، (تصوفˇ جلد):
 
حضرتˇ علي، خۊ يارانˇ مرأ، کۊفه}} بيرۊنˈشؤن دۊبۊ کي يؤکؤ،

 

^{_{مسيئيانˇ دۊعاخانه زنگˇصدا، هچين هۊ چاکˈ پۊرأ کۊد}}

ايمامˇ ياران خۊشانˇ گۊشʹ <sup><sub>تيجأ کۊدد، بيديند ايمام چي فرمان دهه-يأ؟

علي بۊگفته: دأنيدي أ صدا، هـۊزارˇ أمرأ، چي خأيه بگه؟ 

بۊگؤفتيد: ايمام بئتر دأنه

علي بفرماسته: أ صدا گؤفتأن دره:

لا الله الا الله

حقاً حقا

حقاً حقا

حقاً حقا

*
*
*

علي-يأ گؤفتيد مۊسلمانانˇ خليفه، وليدم ...</sub></sup>

ايتا کـۊچي دانه داستانˇ خأندني

^{گيدي، سلطان مأمۊدˇ کاخˇ درˇ پيش، اۊنˇ أپالي اۊپالي، هرتأ ايتا گدا نيشته بۊ}

^{ايتا گدا، أنقذر خاشواليس ؤ دؤره قاب چين بۊ}

^{هرکه أمؤيي اۊنˇ خاش واليسي-يأ کـۊدي ايچي فاگيفتي}

^{أسا خأستي امير ببه، شا ببه، وزير ببه، هرکي بؤبؤسته بي}

^{ايتا گدايم بۊ تام بزه، هيزره گب نزه-ئي}

^{مألۊمˇ کؤيتأ درآمد ويشتره !}

^{ايوار ايوارم أنا ايشتنب دأئي:}

^{خاک بتي سر، زوانأ خۊدا ترأ چی ره فأدأ کي}

^{فأدأ تکام بدي گب بزني ايچي فأگيري دئه}

^{هتؤ لالˇ پتي-يانˇ مأنستن أيأ نيشته ئي چي ببه؟}

^{سؤب تا هسا خألي ئي شائي کار بۊکۊده داري!}

^{ناقلن شايأ بيده-ئي ايپچه زوان فۊکۊن ايچي فأگيري!}

^{اۊن گؤفتي:}

^{خؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

^{رۊزان هتؤ شب بؤستي ؤ أنˇ گب هن بۊ:}

^{خؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

^{ايتا چن وخت أ ماجرا جا دٚوارسته، تا فارٚسانه-ئيد سلطان مأمۊدأ کي:}

^{أ دۊتا گدايأ بيده-ئي تي کاخˇ درˇ سر نيشته ئيد؟}

^{بۊگفت: آها بيده دأرم}

^{ايتا هيزره گب نزنه، اۊيدأنه هتـؤ تا أمرأ دينه بينا کـۊنه؛}

^{اعلاحضرتا، شايه شائان، نأنم فلان، بيسار . . .}

^{أسا چي بؤبؤسته مگه؟}

^{بۊگؤفتد: هۊني کي تام بزئکه خألي ايچي گه!}

^{سلطان وأورسه: چي گه؟}

^{بۊگؤفتد؛}

^{گه خؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

^{بۊگؤفته: ئه! هسا أنا گم من کي خر ايسٚم !}

^{بۊگؤفت بيشيد ايتا کرکˈ، اۊنˇ کلهˈ بکنيد، اۊنˇ شکمˇ دۊرۊنˈ خالي-يأ کۊنيد}

^{چؤچاق ؤ أجۊر چيزانم بزنيد، باوريد شمهˈ رأ  ... بگم}

^{کرکˈ چاکۊدد باوردد}

^{بزين، ايتا الماسي کي هندˇ جا باورده بۊ، کي اۊنˇ مرا شاستي}

^{ايتا سامانˈ هئن، بنا اۊنˇ شکمˇ دۊرۊن}

^{بۊگؤفت أسا ببريد أنا فأديد اۊ گدائي کي أمي خاش واليسي-يأ کـۊنه}

^{اۊنˇ کارˇ بار خؤب ببه، أيتايأ حالي ببه أمان کي خر ايسيم!}

^{کرکˈ چأکۊدد ببردد هۊ خاش واليسˇ گدا پالـي}

^{ناخبر کي پيشتر، أني ايتأ وزيران شلخت اۊنˇ ره اۊسه کۊده بۊ}

^{اۊنم تا گۊلي چالٚک بۊخۊرده بۊ، سئر بـۊ}

^{کرکˈ کي باوردد فأدأد أنا، جه اۊيا کي دئه جا نأشتي، اۊيتا گدايأ بۊگؤفت؛}

^{ايمرۊ چندر کار بـۊکـۊده دأري؟}

^{بۊگؤفت: سه شائي}

^{بۊگؤفت: تي سه شائي-يأ مرأ، بيا أ کرک تي شين}

^{بۊگؤفت: نه تي جانأ قۊربان، تي شکم سئره، ترا ديل نأيه اۊنا فيشادن}

^{ترسي بۊبۊخۊسته ببه، خأئي قالب بۊکۊني مرأ، نيهينم !} 

^{بۊگؤفت: ئي شائي}

^{بۊگؤفت: بزن مي گردنأ}

^{بۊگؤفت: جهندم، بيا أصن هتؤ تي شين}

^{هتـؤ کي بينا کۊده خۊردن، تا بأمؤ اولي} _لؤقمهˈ بنه خۊ دهن

^{بيده ايچي کرکˇ شکمˇ دۊرۊن برق زنه}

^{ياواشه اۊنأ اۊساد بنا خۊ جيفˇ مئن}

^{بزين واگردس خۊ ريفئقˈ بۊگؤفت:}

^{فأندر بيدين ترا چي گۊمأ، شائد جه فردا دئه أمان کس کسه نيده-ئيم،}

^{أما أن ترا جخترأ نشه:}  

^{خؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

^{أنا بۊگؤفت ؤ جيويزأدأ بۊشؤ}

^{فردا روزه کي سلطان أيه بشه بـۊدۊرۊن، دينه اۊ گدا کي}

^{اۊنˇ ره الماس اۊسه کۊده بۊ نيشته، اۊيتا سرˇ کله پئدا نييه}

_{بۊگؤفت: ئه تخته سر من تي اۊ سرمچهˈبنم، هني أيا ايسأئي کي؟}

^{بۊگؤفت: چي بۊکۊنم سلطان، مي پلاخـۊرانˇ خرجي-يأ وا بيرۊن باورم ده!}

^{بۊگؤفت: تي ريفئق کؤيا ايسا؟}

^{بۊگؤفت: نأنم، ايمرۊ نأمؤ کارˇ سر}

^{بۊگؤفت: ديشب تره غذا اۊسه کۊدم، بـۊخـۊردي؟}

^{بۊگؤفت: محبت بۊکۊديد، شيمي جا پيشتر، وزير مره شلخت اۊسه کۊده بۊ}

^{سئر بۊم فأدأم رۊبرۊئي بـۊخـۊرده}

^{سلطان مأمۊدا گي، کارد بزه بي خۊن نأمؤئي}

^{بۊگؤفت: أنأ دوديد باوريد کاخˇ دۊرۊن . . . باوردد . . .}

^{بۊگؤفت: دوديد أنأ به فلک، من گم تـۊنم بـۊگـۊ . . .}

^{بـۊگـۊ: خـؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

^{بيچاره ترسه-ئي نۊگؤفتي}

^{بۊگؤفت: نيگي گم ترأ فلکˈ کۊند}

^{اۊ بدبختم بينا کۊد سلطانˇ مرا گؤفتن؛}

^{سلطان بـۊگـۊ، گدا بـۊگـۊ، سلطان بـۊگـۊ، گدا بـۊگـۊ:} 

^{خـؤرۊم کار اۊنˇ کي خۊدا جۊر باوره، سلطان مأمۊد کي خره؟}

ايتا کـۊچي دانه داستانˇ خأندني

چرچيل ؤ فلمينگ

  ***

فلمينگ، ايتا فقيرˇ کشاورزˇ ايسکاتلندي بۊ. ايرۊز، سابقˇ مأنستن، کرأ خۊ زنˇ زاکˇ ره زأمت کشئن دۊبۊ کي، خانه اۊشنتر ايتا ايجگره صدا ايشناوه. اي نفر دکفته بۊ سلˇ مييان، هأى داد کۊدي ؤ ياور خأستي. خۊ داز ؤ خاليکˈ نیهه زيمين ؤ دؤوه سلˇ ور. ايتا کۊچي زاکأ دينه کي تا کمربیجیر، دکفته دأره لجنˇ دۊرۊن.

سفيان بۊکۊده؛ داد کۊنه ؤ بيرۊن أمؤنˇ ره چکˇپر زئن دره. فلمينگ اۊنأ، جه ايتأ ياواشه مۊردني کي آدمˇ ديلأ ريش کۊنه نجات ديهه. فردائي أشانˇ صارا دۊرۊن، ايتا تفريحي أراده ايسه.

ايتا پيله گٚلˇ مردأى، ايتا قشنگˇ ليباسˇ مرأ، أراده جا بيجير بامؤ، صفت نيشان بدا ؤ بۊگؤفته: اۊ زاکˇ پئره کي فلمينگ، اۊنا سلˇ جا نجات بدا.

مرداى بۊگؤفته: «شۊمان مي زاکˇ جانا نجات بدائيدي، خائم شيمي جا تشکر بۊکۊنم ؤ شيمي محبتأ جبران بۊکۊنم». فلمينگ اۊنˇ کادؤيأ فينگيفت ؤ اۊنأ بۊگؤفت: «من نتانم أ کاري کي بۊکۊدمˇ ره، ايچي فاگيرم».

دۊرۊس هۊ ساعته، فلمينگˇ زاکˇ سرˇ کلله خانه درˇ جۊلؤب پئدا به. 

مرداى وأورسه: «اۊن شيمي زاکه؟» فلمينگ خۊ غبغبأ باد تاوده، گه آها مي زاکه. مرداى بۊگؤفت: خأيم ايتأ مامله پيشنهاد بۊکۊنم، اگه وهلي مؤقعيتˇ درز خأندنˈ تي زاکˇ ره جۊرا کۊنم، مي پسرم خؤشحالأ به.

_{أ زاى اگه خۊ پئرˇ مانستن ببه، حؤکمن ايجۊر پيشرفت کۊنه کي أمان دۊتا، اۊنأ ايفتخار کۊنيمي. فلمينگˇ زاى، بئترين مدرسهˈن شه ؤ هۊ وختˇ سر، سنت مري بيمارستانˇ پزشکي مدرسه جا^، کي لندنˇ دۊرۊن نها بۊ، خۊ مدرکأ فاگيره.} 

سر ألکساندر فلمینگ کي پینی سیلینˈ بیافته بۊ، ايجۊر پيشرفت بۊکۊد کي أنˇ نام، دۊنيا ميان ديپيچسته. چن سالˇ پسي، اۊ پيله گٚلˇ زأى، کي سلˇ جا نجات بيافته بۊ، أى-وار ناخؤش آوال به ؤ سینه پالۊ کۊنه.

أى دفأ چي أنˇ جانأ نجات بدا؟

پيني سيلين!

***

اۊ پيله گٚلˇ مرداکˇ نام بۊ لؤرد راندؤلف چرچيل، اۊنˇ زاکم کي سل ؤ

سينه پالۊ جا نجات بيافته بۊ، سئر وينستؤن چرچيل بۊ.

ایتأ کـۊچي دانه داستان ̌ خأندنی

کلمهˈنˇ زۊر  

-------------------

ايرۊز چن تا گؤزکأ جنگلˇ ميئن شؤن ديبيد کي ناخبر،

دۊتا جه اۊشان دکٚفٚد ايتا پيله چاله ميئن.

باقي گؤزکائأن چاله دؤر جمأ بد ؤ وختي ديند چاله خئلي جۊلفه اۊ دۊتايأ گده:

" دئه کاري نشأ کۊدن، شۊمان ميريدي".

اۊ دۊتأ گؤزکأ محل ننيد ؤ خۊشانˇ تۊمامˇ زۊرأ زنيد کي چاله جا بيرۊن بائد.

باقي گؤزکأئانم هاى گؤفتيد زۊر نوأ زئنيد نتأنيد بيرۊن آمؤن هسايه کي بيميريد.

آخربسر اۊشانˇ گبانˇ جا ايتأ اۊ گؤزکأئان خؤرأ دباخت ؤ دکفت چاله دۊرۊن بمرد.

أمما اۊيتأ گؤزکأ خۊ تۊمامˇ زۊرˇ أمرأ سعي کۊدي چاله جا بأيه بيرۊن.

هرچي اۊشان داد زئيد بيخۊدي زۊر نوا زئن فائده نأره اۊن ويشتر سعي کۊدي.

تا اينکي بيلاخره چاله جا بيرۊن أيه.

وختي بيرۊن بأمؤ اۊشان کي بيرۊن ايسا بۊدˈ خۊشکاچه، تعجبˇ أمرأ وأورسد:

" تۊ اصن ايشناوستي أمان چي گؤفتيم؟ ".

تازه فأمد کي اۊنˇ گۊشان أصن نيشناوستي.

واقيئت اۊن فک کۊدي اۊشان کرأ اۊنأ تشويق کۊدأن درٚد.

داستان شماره 05

مردی تخم عقابی پیدا کرد و آن را در لانۀ مرغی گذاشت. عقاب با بقیۀ جوجه ها از تخم بیرون آمد و با آنها بزرگ شد. او تمام زندگی اش همان کارهائی را انجام می داد که مرغ ها می کردند؛ برای پیدا کردن کرم ها و حشرات زمین را می کند، قُد قُد می کرد و گاهی هم با دست و پا زدن بسیار، کمی در هوا پرواز می کرد. سال ها گذشت و عقاب پیر شد. روزی پرندۀ با عظمتی را بالای سرش بر فراز آسمان دید. او با شکوه تمام و با یک حرکت ناچیزِ بال های طلائی اش، برخلاف جریان شدید باد پرواز می کرد. عقاب پیر، بهت زده نگاهش کرد و پرسید: " این کیست؟ " همسایه اش پاسخ داد: " این عقاب است؛ سلطان پرندگان. او متعلق به آسمان است و ما زمینی هستیم. "   ********   عقاب مانند مرغ زندگی کرد و مانند مرغ از دنیا رفت زیرا:   فکر می کرد مرغ است.

داستان شماره 04

روزی یک مرد ثروتمند، پسر بچۀ کوچکش را به یک ده برد تا به او نشان دهد مردمی که در آنجا زندگی می کنند، چقدر فقیر هستند. آن دو یک شبانه روز در خانۀ محقر یک روستائی میهمان بودند. در راه بازگشت و در پایان سفر، مرد از پسرش پرسید:   " نظرت در مورد مسافرت مان چه بود؟ " پسر پاسخ داد:                            _ عالی بود پدر !                          _ آیا به زندگی آنها توجه کردی؟       _ بله پدر !                                 _ چه چیزی از این سفر یاد گرفتی ؟   پسر کمی اندیشید و به آرامی گفت: " فهمیدم که ما یک سگ در خانه داریم و آنها چهار تا. ما در حیاط مان یک فواره داریم و آنها رودخانه ای دارند که انتها ندارد. ما در حیاط مان فانوس های تزئینی داریم و آنها ستارگان را دارند. حیاط ما به دیوارهایش محدود می شود، اما باغ آنها بی انتهاست. " با شنیدن حرفهای پسر، زبان مرد بند آمده بود. پسر بچه اضافه کرد:   " متشکرم پدر، تو به من نشان دادی که ما چقدر فقیر هستیم. "

داستان شماره 03

نجار پیری بود که می خواست بازنشسته شود. او که شغلش خانه سازی بود، روزی به کارفرمایش گفت که می خواهد خانه سازی را رها کند و از زندگی بی دغدغه در کنار همسر و خانواده اش لذت ببرد. کارفرما که دید کارگر خوبش که سال ها برای او کار کرده است، می خواهد کارش را ترک کند، ناراحت شد. او از نجار پیر خواست که به عنوان آخرین کار، تنها یک خانۀ دیگر بسازد. نجار پیر قبول کرد. اما کاملاً مشخص بود که دلش به این کار راضی نیست. او برای ساختن این خانه از مصالح بسیار نامرغوب استفاده کرد و با بی حوصلی به ساختن خانه ادامه داد. وقتی کار به پایان رسید، کارفرما برای وارسی خانه آمد. او کلید خانه را به نجار داد و گفت: " این خانه متعلق به توست. این هدیه ای است از طرف من برای تو، به پاس زحماتی که در تمام این مدت برای من کشیدی ". نجار یکّه خورد. مایه ی تأسف بود! اگر می دانست که خانه ای برای خودش می سازد، کارش را آنگونه انجام نمی داد.

داستان شماره 02

مردی دیر وقت ، خسته و عصبانی از سر کار به خانه بازگشت. دمِ در پسر پنج ساله اش را دید که به انتظار او نشسته است. _ بابا ! یک سؤال از شما بپرسم ؟ _ بله حتماً. چه سؤالی ؟ _ بابا ، شما برای هر ساعت کار چقدر پول می گیرید ؟ مرد با عصبانیت پاسخ داد : _ این به تو ارتباطی ندارد. چرا چنین سؤالی می کنی ؟ _ فقط می خواهم بدانم/ بگوئید. برای هر ساعت کار چقدر پول می گیرید ؟ _ اگر باید بدانی خوب می گویم ، 20 دلار. پسر کوچک در حالی که سرش پائین بود ، آهی کشید. سپس به پدرش نگاهی کرد و گفت : " می شود 10 دلار به من قرض بدهید ؟ " پدرش بیشتر عصبانی شد و گفت : " اگر دلیلت برای پرسیدن این سؤال ، فقط این بود که پولی برای خریدن یک اسباب بازی مزخرف از من بگیری ، سریع به اطاقت برو ، فکر کن و ببین که چقدر خودخواه هستی. من هر روز سخت کار می کنم و برای چنین رفتارهای کودکانه ای وقت ندارم ". پسر کوچک آرام به اطاقش رفت و در را بست. بعد از حدود یک ساعت مرد آرام تر شد و با خود فکر کرد که شاید با پسر کوچکش خیلی تند رفتار کرده است. شاید واقعاً چیزی بوده که او برای خریدش به 10 دلار نیاز داشته. مرد به سمت اطاق پسرک رفت و در را باز کرد : _ خواب هستی پسرم ؟ _ نه پدر ، بیدارم. _فکر کردم شاید با تو خشن رفتار کردم. امروز کارم خیلی سخت و طولانی بود و همۀ ناراحتی هایم را سر تو خالی کردم. بیا ... این 10 دلاری که خواسته بودی. پسر کوچولو نشست ، خندید و فریاد زد : " متشکرم بابا " بعد دستش را زیر بالشش برد و چند اسکناس مچاله شده بیرون آورد. پدرش وقتی دید که پسر کوچولو خودش پول داشته ، دوباره عصبانی شد و گفت :  با اینکه خودت پول داشتی ، چرا باز هم پول خواستی ؟ پسر کوچولو پاسخ داد : " برای اینکه پولم کافی نبود ، ولی الان هست. حالا من 20 دلار دارم. می توانم یک ساعت از کار شما را بخرم تا فردا زودتر به خانه بیائید" .

داستان شماره 01

داستان مال یه کوهنورده که می خواست از بلندترین کوه ها بالا بره . اون پس از سالها آماده سازی . . .   بقیه داستان در ادامه مطلب       داستان مال یه کوهنورده که می خواست از بلندترین کوه ها بالا بره . اون پس از سالها آماده سازی ، ماجراجوئی خودش رو آغاز کرد ولی از اونجا که افتخار کار رو فقط برای خودش می خواست تصمیم گرفت تنها از کوه بالا بره . شب بلندی های کوه رو تماماً در بر گرفته بود و مرد هیچ چیز نمی دید . اصلاً دید نداشت و ابر روی ماه و ستاره ها رو پوشونده بود . همونطور که از کوه بالا می رفت چند قدم مونده بود به قله ، ناگهان پاش لیز خورد و از کوه پرت شد . در حال سقوط فقط لکه های سیاه رو می دید و احساس وحشتناک مکیده شدن به دام مرگ توسط قوه جاذبه زمین . همچنان سقوط می کرد و در در اون لحظات با ترسی عظیمهمه رویدادهای خوب وبد زندگیش یادش می اومد .حالا می دید که مرگ چقدر بهش نزدیکه .یه دفعه احساس کرد طناب به دور کمرش محکم شد .بدنش بین زمین و هوا معلق بودتو این لحظه چاره ای جز این نداشت که بگه" خدایا کمکم کن "ناگهان صدای پر طنینی از آسمون به گوشش رسید که جواب دا :" از من چه می خواهی ؟ "نجاتم بده ! ! !واقعاً به کمک من ایمان داری ؟ باور داری ؟البته که باور دارماگه باور داری طنابی  که به دور کمرت بسته شده رو باز کن . . .یه لحظه سکوت شد و . . ....مرد تصمیم گرفت با تمام نیرو به طناب بچسبهگروه نجات میگن یکروز بعد کوهنوردی رو یخ زده پیدا کردندکه بدنش از یک طناب آویزان بوده و با دستانش طناب رو محکم گرفته بود تنها در صورتی که فقطآره فقط یک متر با زمین فاصله داشت . . .